HISTORIA ŁAGIEWNIK

/DO 1945 ROKU/

 Na podstawie wykopalisk z pogranicza Łagiewnik i Kurdwanowa przypuszcza się, że teren ten był już zasiedlony miedzy II a IV wiekiem n.e. Ludność osiedlała się w dolinie rzeki Wilgi i jej dopływów. Były to tereny porośnięte lasami – pełnymi dzikiej zwierzyny.

Od X wieku głównym zajęciem tutejszej ludności było „łagiewnictwo” - czyli wyrób naczyń podróżnych tzw. „łagwi” wykonanych z drewna, skóry lub kruszcu, które służyły do przechowywania napojów. Od nazwy tych naczyń i osób, które je wykonywały powstała nazwa miejscowości – „ŁAGIEWNIKI”.

Mieszkańcy tego terenu zajmowali się także miodosytnictwem, piwowarstwem, oraz uprawą roli. Przez Łagiewniki prowadził stary szlak handlowy. Biegł on ulicami: Myślenicką, Fredry /dawniej Krakowską/, Łagiewnicką, Zamoyskiego, przez Wisłę na Kazimierz i pod Wawel – a zwany był „drogą królewską” lub „węgierską”, później „myślenicką”. Tą drogą przybywali do Krakowa królowie: m in. Bolesław Śmiały, Królowa Jadwiga. Około 1800r. droga ta straciła znaczenie po wytyczeniu przez Austriaków – po I rozbiorze Polski – ulicy Zakopiańskiej /dawniej ul.Główna/, która przecinała teren wsi Łagiewniki.

Od XIV wieku wieś była osadą o charakterze rolniczo – hodowlanym. Najwięcej ludności osiedlało się wokół obszaru dworskiego tj. ulic Myślenickiej i Sobótka /dawniej Gromadzka/. Rzeką Wilgą odbywał się spływ drewna na budowę miasta Kazimierz /obecnej dzielnicy miasta Krakowa/. Na terenie Łagiewnik znajdowały się młyny kasztelanii krakowskiej.

Najstarszą źródłową wzmianką o Łagiewnikach jest notatka w „Księdze Ławniczej Krakowskiej” z roku 1375.

Obszar wsi Łagiewniki podzielono na 3 części, co związane było z systemem uprawy pól.

I     Daleszów       –       płn – zach. część wsi wraz z centrum,

II   Dąbrówka     –       płn – wsch. część wsi,

III   Pierzchówka   –       płd część wsi  /nazwa ta pozostała w nazwie ulicy/ .

Z kroniki Jana Długosza dowiadujemy się, że w XV w. wieś Łagiewniki należała do kasztelanii krakowskiej – do kościoła św. Jakuba na Kazimierzu, a administracyjnie znajdowała się w powiecie szczyrzyckim.

Pod koniec XV w. Łagiewniki stały się własnością Jana Jordana z Zakliczyna – żupnika krakowskiego i należały do jego rodziny do 1557 roku, kiedy to Spytek Jordan podarował wieś kasztelanii krakowskiej.

Po I rozbiorze Polski /1772r./ Łagiewniki znalazły się pod zaborem austriackim i weszły w skład tzw. ekonomii myślenickiej w Galicji Wschodniej – ze stolicą we Lwowie. W 1777 roku rząd austriacki sprzedał ten teren księżnej litewskiej – Franciszce Krasińskiej, która była żoną Karola – syna króla polskiego – Augusta III. Następnie Łagiewniki przeszły w spadku na jej córkę Marię – księżnę Carignan. W XVIII wieku Łagiewniki należały do tzw. „cyrkułu myślenickiego”, a gdy siedzibę cyrkułu przeniesiono do Wadowic, znalazły się w obwodzie wadowickim. Urząd powiatowy dla Łagiewnik mieścił się w Skawinie, a urząd pocztowy w Podgórzu. W tym czasie w Łagiewnikach znajdowały się tylko 23 domy.

Gdy w XIX w utworzono nowe powiaty, Łagiewniki weszły do powiatu wielickiego i wtedy urząd powiatowy dla Łagiewnik mieścił się w Wieliczce, a sąd powiatowy i notariat w Skawinie, a od 1895r. w Podgórzu.

W 1896r. Łagiewniki zostały włączone do starostwa powiatu podgórskiego, a w 1918r. włączono je do powiatu krakowskiego pod nazwą:

„ ŁAGIEWNIKI KRAKOWSKIE ”

Rozporządzeniem Generalnego Gubernatora z 28 maja 1941 roku wyłączono Łagiewniki z obszarów wiejskich powiatu krakowskiego i  przyłączono do Krakowa.

Po zakończeniu wojny w roku 1945 nastąpiło realne przyłączenie Łagiewnik do miasta Krakowa.

DWÓR I PAŁAC

W centralnym miejscu Łagiewnik znajdował się folwark z XVII wieku i dwór z XVIII wieku oraz murowany spichlerz.Obok folwarku przy dworze stała karczma, w pobliżu karczmy młyn.

W latach 60-tych XIX wieku obok dworu został wybudowany pałac przez przemysłowca Maurycego Barucha. Cały teren parkowo - pałacowy został ogrodzony murem z cegły od strony ul. Sobótka, Myślenickiej i obecnie nowej ulicy: Do Sanktuarium Bożego Miłosierdzia /dawniej były tu łąki nad rzeką Wilgą/.Zniszczony mur w wielu miejscach odbudowano.

 Pałac zbudowany przez Barucha i cały teren wraz z zabudowaniami dworskimi został sprzedany w 1905 roku Stanisławie i Mieczysławowi Groyeckim, a w 1935 roku pałac, park i teren dworski zakupiły Siostry Felicjanki, które prowadziły w pałacu przedszkole zwane „ochronką”. Przedszkole to nosiło nr 22 i zostało przeniesione w roku 1988 do prywatnego budynku przy ulicy Przykopy  10, wykupionego od rodziny pana Juliana Koska – mieszkańca Łagiewnik i znanego złotnika i jubilera krakowskiego.

 Z łagiewnickim dworem związana jest historia cudownego obrazu Matki Boskiej Myślenickiej. Książe Jerzy Zbaraski – kasztelan krakowski – w tym czasie właściciel Łagiewnik, przywiózł z Wenecjiw 1590 roku obraz Matki Boskiej i umieścił go w swoim pałacu na rogu ul. Brackiej i Rynku Głównego. Gdy w 1624 roku wybuchła w Krakowie zaraza, Książe polecił spalić wszystkie sprzęty i przedmioty znajdujące się w pałacu. Pomiędzy nimi był obraz Matki Boskiej, który słudzy księcia wynieśli za bramę Wiślną – na miejsce przeznaczone do palenia rzeczy „zapowietrzonych”/ zakażonych /.Obraz przed spaleniem uratował Marcin Grabysza – mieszczanin z Myślenic i oficjalista kasztelański w Łagiewnikach.Przez pięć lat/1624 - 1629/ obraz ten znajdowałsię w łagiewnickim dworze i tutaj objawił się pierwszy cud związany z jego wizerunkiem.Od 1633 roku obraz znajduje się w myślenickim kościele parafialnym. Oficjalnie został ogłoszony cudownym w 1633 roku. W kościele parafialnym w Łagiewnikach znajduje się kopia tego obrazu.

KOŚCIÓŁ PARAFIALNY

p.w. „Najświętszego Serca Pana Jezusa” powstał w miejscu dawnego spichlerza dworskiego. W 1938 roku Społeczny Komitet Budowy Kaplicy – składający się z mieszkańców Łagiewnik, wykupił część ziemi i stary spichlerz od Sióstr Felicjanek. Dawny spichlerz przebudowano na kościół. 12 czerwca 1938 roku metropolita Krakowski – książę Adam kardynał Sapieha otworzył w Łagiewnikach kaplicę filialną parafii św. Józefa w Podgórzu. Wcześniej mieszkańcy Łagiewnik uczęszczali do kościoła św. Józefa w Podgórzu, a także do Kościoła św. Benedykta na Krzemionkach i do kościoła św. Bartłomieja na Ludwinowie. W 1958 roku utworzono Rektorat Kościoła w Łagiewnikach przy parafii św. Józefa w Podgórzu.

Budowę obecnego Kościoła rozpoczęto w 1972 roku. W 1973 roku kardynał Karol Wojtyła /przyszły Papież/ poświęcił kamień węgielny /z Wawelu/ i wmurował akt erekcyjny pod fundamenty nowego kościoła. Otwarcia i poświęcenia kościoła dokonał 4 czerwca 1978 roku ks. Kardynał Karol Wojtyła, który wcześniej złożył 2 wizyty w parafii – w 1960 r. – wizytacja parafii i w 1961r.– uroczystość poświęcenia obrazu Najświętszego Serca Pana Jezusa – namalowanego i ofiarowanego przez prof. Adolfa Hyłę – mieszkańca Łagiewnik.

 W 1982 roku wydany został – przez Kurię w Krakowie – dokument erygujący samodzielną parafię w Łagiewnikach. Pierwszym proboszczem został mianowany ks. KanonikBronisław Bułka – budowniczy obecnego kościoła. W roku 2007 po odejściu na emeryturę ks. Kanonika Bronisława Bułki – nowym proboszczem został mianowany ks. Prałat Tadeusz Dziedzic.
    Ksiądz Kanonik Bronisław Bułka zmarł po długiej chorobie w dniu 16.03.2011r. Pochowany został dnia 22.03.2011r. do grobowca rodzinnego w Bielsku-Białej - Lipniku.
W roku 2017 (po odejściu ks. Prałata Tadeusza Dziedzica), nowym proboszczem został mianowany ks. Bogdan Dudek.

KLASZTOR I SANKTUARIUM BOŻEGO MIŁOSIERDZIA

 Bardzo ważnym wydarzeniem dla Łagiewnik była budowa i poświęcenie 20 sierpnia 1891 roku klasztoru, w którym pierwszą Mszę Św. odprawił kardynał Albin Dunajewski. Klasztor Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia w Łagiewnikach powstał z fundacji księcia Aleksandra Lubomirskiego, który ofiarował kardynałowi Dunajewskiemu pieniądze na cel dobroczynny. W 1889 roku zakupiono w Łagiewnikach kilkanaście hektarów ziemi, gdzie zbudowano klasztor i zakład dla dziewcząt i kobiet moralnie zaniedbanych.Całość otoczono murem i nazwano „JÓZEFOWEM”, na cześć św. Józefa, gdyż Łagiewniki należały do parafii św. Józefa w Podgórzu.

W czasie I wojny światowej w klasztorze tym zorganizowano szpital epidemiczny dla zakaźnie chorych żołnierzy, którymi opiekowały się siostry z klasztoru. Zmarłych chowano na cmentarzu wojennym w pobliżu klasztoru – przy ul. S. Faustyny /dawna Lubomirskiego/. Byli to żołnierze różnych narodowości: Polacy, Rusini, Czesi, Włosi, Węgrzy, Rumuni, Słowacy, Słoweńcy, Serbowie, Niemcy – łącznie 267 żołnierzy. Kapelanem był wówczas ks. Czermiński. W czasie II wojny światowej cmentarz wojenny z I wojny uległ poważnemu zniszczeniu. Po wojnie również zaniedbany, z czasem zapadły się mogiły, zniszczone zostały żelazne krzyże. Pozostał tylko fragment muru, bramy wejściowej i duży krzyż drewniany. W czasie II wojny światowej zabudowania klasztorne w dużej części zostały zajęte przez Niemców. Siostry nadal prowadziły zakład wychowawczy, prowadząc tajne nauczanie, uczyły dzieci i młodzież, brały udział w akcjach charytatywnych, pomagały wysiedlonym, dożywiały dzieci, a szczególnie działały na rzecz mieszkańców Łagiewnik, współpracując z miejscowym Komitetem i Radą Główną Opiekuńczą.

        W okresie międzywojennym przebywała w klasztorze w Łagiewnikach Siostra Faustyna Kowalska /1905 - 1938/.Zmarła w opinii świętości 5 października 1938 r. w Domu Zgromadzenia Sióstr w Łagiewnikach. Posłannictwo Siostry Faustyny zapisane zostało przez nią w Dzienniczku, gdzie notowała życzenia Pana Jezusa i to, co zostało jej przekazane przez Miłosierdzie Boże. W  1968 roku w Rzymie rozpoczął się jej proces beatyfikacyjny, a w Krakowie kard. Karol Wojtyła wpisał kaplicę klasztorną z grobem Siostry Faustyny na listę sanktuariów diecezji krakowskiej. Oficjalny dekret podnoszący kaplicę klasztorną do rangi Sanktuarium Bożego Miłosierdzia wydał metropolita krakowski kardynał Franciszek Macharski 1 listopada 1992 r. Aktu beatyfikacji dokonał Ojciec Święty Jan Paweł II – 18 kwietnia 1993 r. na Placu Św. Piotra w Rzymie, a kanonizacji – 30 kwietnia 2000 roku. Spełniły się słowa Ojca Świętego Jana Pawła II: „Łagiewniki są stolicą kultu Miłosierdzia Bożego”. W latach 1999 - 2002 została wybudowana w Łagiewnikach piękna Bazylika wg projektu prof. Witolda Cęckiewicza z Politechniki Krakowskiej.

Papież Jan Paweł II nawiedził to miejsce dwa razy: 7 czerwca 1997 roku, aby modlić się przed słynącym z łask obrazem Jezusa Miłosiernego /namalowanym w 1944r. przez malarza Adolfa Hyłę - ówczesnego mieszkańca Łagiewnik/ oraz 17 sierpnia 2002 roku, aby dokonać konsekracji nowego kościoła.

Dnia 27 maja 2006 roku, pielgrzymujący śladami Jana Pawła II - Papież Benedykt XVI nawiedził Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach.

W lipcu 2016 roku, Sanktuarium Miłosierdzia Bożego oraz pobliskie Centrum Jana Pawła II , odwiedził Papież Franciszek  (z okazji odbywających się w Krakowie - Światowych Dni Młodzieży).

HISTORIA SZKOŁY W ŁAGIEWNIKACH

 Ważnym wydarzeniem w historii Łagiewnik było powstanie szkoły. Około 1900 roku Rada Gminna Łagiewnik rozpoczęła starania o 1- klasową szkołę ludową w Łagiewnikach.

17 listopada 1902 roku Rada Szkolna Krajowa we Lwowie wydała orzeczenie o powołaniu 1-klasowej szkoły ludowej w Łagiewnikach. Rozpoczęto naukę w roku 1903/4 – początkowo w mieszkaniach prywatnych - u wójta Kacpra Rzyczniaka przy ul. Fredry 47 oraz w domu Jana Żaka przy ul. Przykopy 5 /dom ten wyburzono w czasie budowy ul. Turowicza/. Jan Żak był ojcem 2 synów: księdza Franciszka Żaka, który ochrzcił naszego Papieża Karola Wojtyłę oraz Jana Żaka, który mieszkał przy ul. S.Faustyny 36 /d.Lubomirskiego/, zginął później w Katyniu.

Wkrótce w Łagiewnikach powstało Towarzystwo Oświaty Ludowej i w 1906 roku rozpoczęto budowę pierwszej, parterowej szkoły, którą oddano do użytku w 1907 r. Były w niej sale lekcyjne i mieszkanie dla nauczyciela. Budynek ten istnieje do dziś przy ul. Millana 16 /dawniej Myślenicka/ - naprzeciw kościoła parafialnego. Zorganizowano czytelnię /przy ul. Przykopy 1/ w domu PP. Kiebzaków /budynek również wyburzono w trakcie budowy ul. Turowicza/.

W roku szkolnym 1910/11 w szkole zaczęło brakować miejsc dla dzieci, więc wynajęto 2 izby w domu obok szkoły /u PP. Dyrasów/. W 1927 roku za wójta Michała Tylka rozpoczęto budowę Domu Ludowego w Łagiewnikach. Prace ukończono w 1929 roku za wójta Karola Wardasa, który nawiązał współpracę z Kuratorium Oświaty, aby pomogło sfinansować nadbudowę I piętra budynku, które miało być przeznaczone do nauczania. Tak powstała druga szkoła w Łagiewnikach – nosząca imię Tadeusza Rejtana. /przy ul. Myślenickiej 16, obecnie Millana 16/. Kierownikiem nowej szkoły został Tadeusz Połomski /w Łagiewnikach od 1927 - 1941/. W roku 2005 zbudowano nową ulicę łączącą ul. Fredry z ul. Turowicza i nazwano ją Jego imieniem.

W czasie II wojny światowej szkoła została zajęta przez Niemców. W Łagiewnikach prowadzono wtedy tajne nauczanie, m.in. przy ul. Pocztowej 2 /PP.Lebetowie i P.Motarska/, przy ul. Fredry 42 /PP. Chorabikowie/, w budynku zwanym „kantyną” u zbiegu ul. Myslenickiej /Millana/ i ul. Sobótka.

W latach 1954 – 1967roku w szkole w Łagiewnikach dyrektorem był Józef Paloc. W 1958 roku powołano komitet budowy nowej szkoły w Łagiewnikach. W 1962 r. otwarto nową, trzecią szkołę, tzw. „1000-latkę” - w Łagiewnikach przy ul.Fredry 65. Młodzież przeniesiono do nowej szkoły, a opuszczoną szkołę przy ul.Millana 16 zajęła po 2 latach Zasadnicza Szkoła Przemysłu Skórzanego z Woli Duchackiej, która mieści się tam do dnia dzisiejszego /obecna nazwa: Zespół Szkół Ogólnokształcących i Przemysłu Skórzanego/.

POMNIK PAMIĘCI
Pomiędzy dwoma budynkami starych szkół przy ul.Millana 16, staraniem Łagiewnickiego Towarzystwa Kulturalnego, wzniesiono Pomnik Pamięci, poświęcony 37 mieszkańcom Łagiewnik, którzy zginęli za Ojczyznę w czasie I i II wojny światowej. Widnieje na nim m.in. nazwisko Tadeusza Motarskiego – mieszkańca Łagiewnik, który był nauczycielem i dyrektorem Szkoły Podstawowej nr 24 im. T.Kościuszki przy ul.Sokolskiej 13 i oficerem WP. Zginął w Katyniu w 1940 roku. Pomnik ten odsłonił w roku 1996 prof. Jacek Majchrowski - ówczesny wojewoda małopolski, a obecnie Prezydent Miasta Krakowa /również mieszkaniec Łagiewnik/. Przy Pomniku tym corocznie Łagiewnickie Towarzystwo Kulturalne organizuje z okazji Święta 3 Maja i Święta Niepodległości 11 XI uroczystości patriotyczne, przy udziale pocztów sztandarowych łagiewnickich szkół, władz Dzielnicy IX Łagiewniki – Borek Fałęcki, miejscowego księdza proboszcza i mieszkańców Łagiewnik.

WYKAZ MIESZKAŃCÓW ŁAGIEWNIK, POMORDOWANYCH W CZASIE  I  i  II WOJNY ŚWIATOWEJ ZA WOLNOŚĆ OJCZYZNY, KTÓRYCH NAZWISKA ZOSTAŁY UMIESZCZONE NA POMNIKU PAMIĘCI

JAN DUDZIŃSKI 1893 – 1914	SYN ANDRZEJA I ANNY GÓRAL, URODZONY W KRAKOWIE NA LUDWINOWIE. CZŁONEK ORGANIZACJI STRZELECKIEJ. OD SIERPNIA 1914 JAKO ŻOŁNIERZ I OFICER WALCZYŁ W LEGIONACH PIŁSUDSKIEGO POD PSEUDONIMEM: JAN JANOWSKI. ZGINĄŁ W KARPATACH. ODZNACZONY KRZYŻEM VIRTUTI MILITARI, KRZYŻEM NIEPODLEGŁOŚCI.
LUDWIK TOMALA 1895 - 1914	SYN MICHAŁA I MARII MALKIEWICZ, URODZONY W KURDWANOWIE. ROLNIK I CIEŚLA, ZAWARŁ ZWIĄZEK MAŁŻEŃSKI Z MARIĄ KIEBZAK. WSPÓŁORGANIZATOR CZYTELNI TOWARZYSTWA SZKOŁY LUDOWEJ W ŁAGIEWNIKACH . CZŁONEK ORGANIZACJI STRZELECKIEJ. POWOŁANY DO WOJSKA AUSTRIACKIEGO, WALCZYŁ Z ROSJANAMI. POLEGŁ NA WĘGRZECH.
JAN BATKO 1880 - 1917	SYN JAKUBA I REGINY PERZ, URODZONY W MIETNIEWIE. CZŁONEK ORGANIZACJI STRZELECKIEJ W ŁAGIEWNIKACH. ROLNIK. POWOŁANY DO WOJSKA AUSTRIACKIEGO WALCZYŁ Z ROSJANAMI. ZOSTAŁ POCHOWANY W ZBIOROWEJ MOGILE ŻOŁNIERSKIEJ NA PRZEDMIEŚCIACH BUDAPESZTU.
STEFAN BERNIAK 1890 - 1917	SYN JÓZEFA I KATARZYNY, URODZONYW ŁAGIEWNIKACH. CZŁONEK ORGANIZACJI STRZELECKIEJ W ŁAGIEWNIKACH I BORKU FAŁĘCKIM.POWOŁANY DO WOJSKA AUSTRIACKIEGO WALCZYŁ Z ROSJANAMI W CZASIE I WOJNY ŚWIATOWEJ. WZIĘTY DO NIEWOLI ROSYJSKIEJ – ZMARŁ JAKO ZESŁANIEC NA SYBERII.
STANISŁAW DUDZIŃSKI 1895 – 1920	SYN ANDRZEJA I ANNY GÓRAL. URODZONY W KRAKOWIE NA LUDWINOWIE. MURARZ. CZŁONEK ORGANIZACJI STRZELECKIEJ. OD 1914 ROKU PODOFICER W LEGIONACH PIŁSUDSKIEGO, DWUKROTNIE RANNY. ZMARŁ W WYNIKU ODNIESIONYCH RAN. ODZNACZONY KRZYŻEM NIEPODLEGŁOŚCI.
JAN MASŁYK 1911 - 1939	SYN JÓZEFA I MARII TUPKA. STOLARZ. BUDOWAŁ KOPIEC JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO W KRAKOWIE NA SOWIŃCU JAKO KIEROWNIK GRUPY CIEŚLI I STOLARZY. ŻOŁNIERZ KAMPANII WRZEŚNIOWEJ W 1939 ROKU. WALCZYŁ W SZEREGACH ARMII KRAKÓW. POLEGŁ W REJONIE TRZCIANY JAKO PLUTONOWY WOJSKA POLSKIEGO.
MARIAN SZYMAŃSKI 1915 – 1939	SYN JAKUBA I AGNIESZKI HACHLOWSKIEJ, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. KAFLARZ. ZMOBILIZOWANY W SIERPNIU 1939 ROKU, DO 20 PUŁKU PIECHOTY WOJSKA POLSKIEGO. ZGINĄŁ W BOGUMIŁOWICACH JAKO SAPER, W CZASIE WYSADZANIA MOSTU NA DUNAJCU.
JÓZEF JAN ŻYŁA 1914 – 1939	SYN JÓZEFA I ZOFII GRUCA, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. CZŁONEK TOWARZYSTWA SZKOŁY LUDOWEJ W ŁAGIEWNIKACH.PRACOWNIK PKP. W 1939 ROKU ZOSTAŁ POWOŁANY DO WOJSKA JAKO REZERWISTA KORPUSU OCHRONY POGRANICZA. WALCZYŁ W 40PP WE LWOWIE. ZGINĄŁ NA GRANICY.
EDWARD ŁĄCKI 1908 – 1939	SYN PIOTRA I ANASTAZJI ZAWADA, URODZONY W KRAKOWIE. GARBARZ. BYŁ CZŁONKIEM POLSKIEJ PARTII SOCJALISTYCZNEJ. ROZSTRZELANY PRZEZ NIEMCÓW W ŁAGIEWNIKACH ZA DZIAŁALNOŚĆ ANTYNIEMIECKĄ. ZOSTAŁ POGRZEBANY W OGRODZIE ZA SWOIM DOMEM W ŁAGIEWNIKACH, PRZY UL. KS. A. LUBOMIRSKIEGO 10, W KTÓRYM ODBYWAŁO SIĘ SPOTKANIE KONSPIRACYJNE.
FELIKS SZOSTAK 1903 – 1939	SYN FRANCISZKA I FELIKSY, URODZONY W BORKU FAŁĘCKIM. ZA DZIAŁALNOŚĆ ANTYNIEMIECKĄ ZOSTAŁ ROZSTRZELANY I POGRZEBANY W OGRODZIE ZA DOMEM PRZY UL. KS. A. LUBOMIRSKIEGO 10, W KTÓRYM ODBYWAŁO SIĘ SPOTKANIE KONSPIRACYJNE.
TADEUSZ DYLEWSKI 1908 – 1940	SYN FRANCISZKA I STEFANII, URODZONY W KRAKOWIE. ARCHITEKT. PORUCZNIK WOJSKA POLSKIEGO. ZOSTAŁ POWOŁANY DO WOJSKA W MARCU 1939 ROKU.WE WRZEŚNIU 1939 ROKU ZOSTAŁ INTERNOWANY W OBOZIE JENIECKIM W KOZIELSKU. WIOSNĄ 1940 ROKU WRAZ Z INNYMI, ZOSTAŁ ZAMORDOWANY W KATYNIU /NR 01404 /.
TADEUSZ MOTARSKI 1886 – 1940	SYN PIOTRA I LUDWIKI, URODZONY W PODGÓRZU. SKAUTMISTRZ, OFICER WOJSK AUSTRIACKICH, JENIEC SYBIRU,NAUCZYCIEL, PIERWSZY KOMENDANT HUFCA ZHP KRAKÓW-PODGÓRZE, PORUCZNIK WOJSKA POLSKIEGO, W 1939 ROKU WZIĘTY DO NIEWOLI SOWIECKIEJ. OSADZONY W OBOZIE W KOZIELSKU. ZAMORDOWANY W KATYNIU W 1940 ROKU  /NR 0510 /.
GRZEGORZ STASZKIEWICZ 1894 – 1940	URODZONY W WINNICY POLSKIEJ. OFICER I KORPUSU POLSKIEGO GENERAŁA ŻELICHOWSKIEGO. W 1939 R. POWOŁANY DO 11 PUŁKU PIECHOTY W SOSNOWCU. PO AGRESJI ZWIĄZKU SOWIECKIEGO W 1939 R. WZIĘTY DO NIEWOLI I OSADZONY W OBOZIE W KOZIELSKU. ZAMORDOWANY W KATYNIU W 1940 ROKU /NR 03748 /. ODZNACZONY M.IN. KRZYŻEM NIEPODLEGŁOŚCI.
JAN ŻAK 1894 – 1940	SYN JANA I KATARZYNY PLUDRA, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. CZŁONEK ORGANIZACJI STRZELECKIEJ. ŻOŁNIERZ  I WOJNY ŚWIATOWEJ, JENIEC SYBIRU.W 1920 R. WRÓCIŁ DO POLSKI Z ZESŁANIA. BYŁ OFICEREM WOJSKA POLSKIEGO W STOPNIU KAPITANA.WE WRZEŚNIU 1939R. PO AGRESJI ROSJI SOWIECKIEJ NA POLSKĘ- WZIĘTY DO NIEWOLI I OSADZONY W KOZIELSKU.ZAMORDOWANY W KATYNIU W 1940 ROKU /NR 02231 /. ODZNACZONYM. IN.KRZYŻEM NIEPODLEGŁOŚCI.
ZDZISŁAW WOŁOWIEC 1922 – 1940	SYN WALENTEGO I WALERII SŁAWEK, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. BYŁ HARCERZEM PRZEDWOJENNEJ DRUŻYNY HARCERSKIEJ. 27 MARCA 1940 R. ZOSTAŁ ARESZTOWANY ZA DZIAŁALNOŚĆ ANTYNIEMIECKĄ I DYWERSJĘ.WIĘZIONY NA UL. MONTELUPICH W KRAKOWIE, GDZIE BYŁ TORTUROWANY, KATOWANY I ZAMORDOWANY.
JÓZEF WARDAS 1913 – 1941	SYN KAROLA I STEFANII CIEMIERKIEWICZ, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. BYŁ ZŁOTNIKIEM, TOKARZEM, PIŁKARZEM KS. „ŁAGIEWIANKA”. W CZASIE OKUPACJI PRACOWAŁ W ZBROJOWNI W KRAKOWIE PRZY UL.RAKOWICKIEJ. ZA DZIAŁALNOŚĆ DYWERSYJNĄ ZOSTAŁ ARESZTOWANY I WYWIEZIONY DO OBOZU ZAGŁADY W OŚWIĘCIMIU, GDZIEZ GINĄŁ.
JULIAN WARDAS 1908 – 1941	SYN KAROLA I STEFANII CIEMIERKIEWICZ URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. NIEZWYKLE UZDOLNIONY ARTYSTYCZNIE,BYŁ CZŁONKIEM KOŁA TOWARZYSTWA SZKOŁY LUDOWEJ W ŁAGIEWNIKACH. PRACOWNIK KRAKOWSKIEJ „ARMATURY”. W 1940 ROKU ZOSTAŁ ARESZTOWANY ZA DZIAŁALNOŚĆ DYWERSYJNĄ I WYWIEZIONY DO OBOZU ZAGŁADY W OŚWIĘCIMU. PO KILKU NIEUDANYCH UCIECZKACH Z OBOZU ZOSTAŁ ZASTRZELONY.
TADEUSZ GERAS 1923 – 1942	SYN WILHELMA I JANINY WDOWISZEWSKIEJ, URODZONY W SUŁKOWICACH.MIESZKAJĄC W ŁAGIEWNIKACH BYŁ HARCERZEM MIEJSCOWEJ DRUŻYNY. CZŁONEK ZWIĄZKU WALKI ZBROJNEJ. PO ARESZTOWANIU I POBICIU ZMARŁ TRAGICZNIE.
STANISŁAW GROCHOLA 1887 – 1942	URODZONY W ŁĄKACH K/BRZESKA. MIESZKAJĄC W ŁAGIEWNIKACH PRACOWAŁ W KRAKOWSKIM MPK. ZA DZIAŁALNOŚĆ DYWERSYJNĄ NA TERENIE ZAKŁADU PRACY ZOSTAŁ ARESZTOWANY I UWIĘZIONY W KRAKOWIE NA UL.MONTELUPICH.W TYM WIĘZIENIU ZOSTAŁ ROZSTRZELANY.
STANISŁAW TYLEK 1888 – 1942	SYN JAKUBA I FRANCISZKI JELONEK. URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. PRACOWNIK KRAKOWSKIEGO MAGISTRATU. ZOSTAŁ ARESZTOWANY 24CZERWCA 1942 R W WODOCIĄGACH KRAKOWSKICH I WIĘZIONY W KRAKOWIE NA UL. MONTELUPICH. WYWIEZIONY DO OBOZU ZAGŁADY W OŚWIĘCIMIU GDZIE ZGINĄŁ.
STANISŁAW ZALAS 1897 – 1942	SYN JÓZEFA I HONORATY FRĄCZEK, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. ŻOŁNIERZ LEGIONÓW PIŁSUDSKIEGO,PÓŹNIEJ W KORPUSIE OBRONY POGRANICZA, A NASTĘPNIE PRACOWNIK POLICJI PAŃSTWOWEJ.W CZASIE OKUPACJI PRACOWNIK KRAKOWSKIEGO MPK. ARESZTOWANY 17 SIERPNIA 1942 ROKU, ZOSTAŁ WYWIEZIONY DO OBOZU ZAGŁADY W OŚWIĘCIMIU, GDZIE ZOSTAŁ ZAMORDOWANY W PAŹDZIERNIKU 1942 R.
JÓZEFA BIEL 1914 – 1943	Z DOMU NOWAK, CÓRKA JANA I KATARZYNY FRAŚ, URODZONA W ŁAGIEWNIKACH. JAKO ZAKŁADNICZKA ZOSTAŁA ROZSTRZELANA PRZEZ NIEMCÓW W KSIĄŻU WIELKIM, PO AKCJACH BOJOWYCH MIEJSCOWEJ PARTYZANTKI ARMII KRAJOWEJ I BATALIONÓW CHŁOPSKICH.
ANDRZEJ KOŁODZIEJ 1893 – 1943	SYN STANISŁAWA I KATARZYNY, URODZONY W PODGÓRZU. BYŁ SEKRETARZEM RADY GMINNEJ W ŁAGIEWNIKACH ORAZ CZŁONKIEM KOŁA TOWARZYSTWA SZKOŁY LUDOWEJ W ŁAGIEWNIKACH.W 1943r. ZA SABOTAŻ GOSPODARCZY ZOSTAŁ WYWIEZIONY DO OBOZU W ORANIENBURGU GDZIE ZGINĄŁ.
MARIAN NAZIM 1924 – 1943	SYN STANISŁAWA I ANIELI, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH.ARESZTOWANY W 1943 ROKU, ZA SABOTAŻ GOSPODARCZY ZOSTAŁ WYWIEZIONY DO OBOZU ZAGŁADY W OŚWIĘCIMIU, GDZIE ZGINĄŁ W TYM SAMYM ROKU, PO PRÓBIE UCIECZKI Z OBOZU.
ZYGMUNT ADAMUS 1922 -1944	SYN STANISŁAWA I STEFANII, URODZONY W KRAKOWIE. STOLARZ.BYŁ HARCERZEM W BORKU FAŁĘCKIM I W ŁAGIEWNIKACH. CZŁONEK ZWIĄZKU WALKI ZBROJNEJ. ARESZTOWANY I ROZSTRZELANY W KRAKOWIE.
ALEKSANDER JAWORSKI 1907 – 1944	URODZONY W PODGÓRZU. DZIAŁACZ POLSKIEJ PARTII SOCJALISTYCZNEJ, ORGANIZATOR BOJÓWEK ANTYNIEMIECKICH , KONSTRUKTOR BOMB ZEGAROWYCH I GRANATÓW. ZOSTAŁ ARESZTOWANY W DNIU 3 MARCA 1944 R. I ZAMORDOWANY W MAJU W WIĘZIENIU.
PIOTR ZALAS 1903 – 1944	SYN MICHAŁA I DOROTY TYLEK, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. ROLNIK, ROBOTNIK KRAKOWSKIEJ „ARMATURY”. ZA DZIAŁALNOŚĆ ANTYNIEMIECKĄ ZOSTAŁ ARESZTOWANY3 MARCA 1942 ROKU I ZAMORDOWANY W KRAKOWIE W 1944 R.
MARIAN GAMAJ 1911 – 1944	SYN KAJETANA I FRANCISZKI, URODZONY W KRAKOWIE NA LUDWINOWIE. PRACOWAŁ JAKO ELEKTROMONTER W KRAKOWSKIEJ „ARMATURZE” W CZASIE WOJNY PRZEPROWADZIŁ SIĘ DO WARSZAWY. BRAŁ UDZIAŁ W POWSTANIU WARSZAWSKIM. ZGINĄŁ JAKO ŻOŁNIERZ ARMII KRAJOWEJ, WALCZĄC W POWSTANIU NA ULICACH WARSZAWY.
STANISŁAW WĄCHAŁA 1921 – 1944	PSEUDONIM „ŁAZICZEK”, SYN MIKOŁAJA I ROZALII TKACZYK, URODZONY W KRAKOWIE. PRACOWNIK CEGIELNI „BONARKA”, ŁAGIEWNICKI HARCERZ, PODCHORĄŻY ARMII KRAJOWEJ. OD SIERPNIA 1944 ROKU ŻOŁNIERZ I OFICER 1 PUŁKU STRZELCÓW PODHALAŃSKICH ARMII KRAJOWEJ W SZCZAWIE. ZGINĄŁ W WALCE Z NIEMCAMI 15 GRUDNIA 1944R. W ZABRZEŻY KOŁO KAMIENICY.
ZDZISŁAW KASZYCKI 1922 – 1945	PSEUDONIM „WIESŁAW”,SYN WŁADYSŁAWA I MARII, URODZONY W KRAKOWIE, HARCERZ PODGÓRSKI, STUDENT, ŻOŁNIERZ I PODCHORĄŻY ARMII KRAJOWEJ. ZGINĄŁ W WALCE Z NIEMCAMI W SZCZAWIE JAKO ŻOŁNIERZ 1 PUŁKU STRZELCÓW PODHALAŃSKICH ARMII KRAJOWEJ. ZOSTAŁ POCHOWANY POD MOGIELNICĄ W MIEJSCU PARTYZANCKICH MSZY ŚW. PO WOJNIEJ EGO ZWŁOKI EKSHUMOWANO I POCHOWANO NA CMENTARZU RAKOWICKIM W KRAKOWIE.
STANISŁAW KUŚNIERZ 1903 – 1945	SYN ALEKSANDRA I ROZALII DACH, URODZONY W SZCZECINIE.W CZASIE OKUPACJI MIESZKAŁ W ŁAGIEWNIKACH. Z WYKSZTAŁCENIA DR FILOZOFII. BYŁ PRACOWNIKIEM KRAKOWSKIEGO KURATORIUM OŚWIATY. Z RAMIENIA RZĄDU LONDYŃSKIEGO – WICEMINISTER OŚWIATY. 16 LISTOPADA 1944 ROKU ZOSTAŁ ARESZTOWANY. WIĘZIONY I PRZESŁUCHIWANY NA UL. MONTELUPICH W KRAKOWIE. WYWIEZIONY DO OBOZU GROSS ROSEN , POTEM DO OBOZU DORA, GDZIE ZGINĄŁ W 1945 ROKU.
WŁADYSŁAW PERSKI 1908 – 1945	SYN JANA I MARII RZYCZNIAK, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. ŚLUSARZ, PRACOWNIK KRAKOWSKIEJ „ARMATURY”. ARESZTOWANY W 1943 ROKU – WIĘZIEŃ OBOZU W OŚWIĘCIMIU I GROSS ROSEN. ZMARŁ W CZĘSTOCHOWIE PODCZAS PIESZEGO POWROTU Z OBOZU DO DOMU RODZINNEGO W 1945 ROKU.
JAN RADOSZ 1902 – 1945	SYN JANA I MARII RZYCZNIAK, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. Z ZAWODU STOLARZ. BYŁ BUDOWNICZYM DOMU LUDOWEGO I KAPLICY W ŁAGIEWNIKACH. W 1944 ROKU ARESZTOWANY ZA DZIAŁALNOŚĆ ANTYNIEMIECKĄ. WYWIEZIONY DO OBOZU ZAGŁADY W ZWICKAU, GDZIE ZGINĄŁ.
MIECZYSŁAW WINDAK 1921 -1945	PSEUDONIM „GACEK”. SYN ANTONIEGO I FRANCISZKI. URODZONYW ŁAGIEWNIKACH. ROLNIK, ŻOŁNIERZ ARMII KRAJOWEJ, ORGANIZATOR PLUTONU „69” AK W ŁAGIEWNIKACH. PO WOJNIE CZŁONEK ORGANIZACJI – WOLNOŚĆ I NIEPODLEGŁOŚĆ. 13 SIERPNIA1945 ROKU ZOSTAŁ ZASTRZELONY W BORKU FAŁĘCKIM. POCHOWANY ANONIMOWO NA CMENTARZU PRZY UL.WSPÓLNEJ.
ANTONI TYLEK 1924 – 1945	SYN WŁADYSŁAWA I ANTONINY, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. UZDOLNIONY UCZEŃ POLIGRAFII, ŁAGIEWNICKI HARCERZ. POWOŁANY DO WOJSKA W KWIETNIU 1945 ROKU – ZGINĄŁ NA POSTERUNKU GRANICZNYM W MAJU TEGO ROKU W REJONIE NYSY. ZOSTAŁ POCHOWANY ANONIMOWO NA CMENTARZU ŁAGIEWNICKIM.
JAN WĄCHAŁA 1922 – 1946	PSEUDONIM„ ŁAZIK” , SYN MIKOŁAJA I ROZALII TKACZYK, URODZONY W KRAKOWIE. UKOŃCZYŁ SZKOŁĘ HANDLOWĄ, ŁAGIEWNICKI HARCERZ, ŻOŁNIERZ ARMII KRAJOWEJ. ORGANIZATOR PARTYZANTKI W GORCACH JAKO ŻOŁNIERZ I OFICER 1 PUŁKU STRZELCÓW PODHALAŃSKICH AK OD 1940 ROKU. ZGINĄŁ 2 MAJA 1946 R. W TYLMANOWEJ NAD DUNAJCEM, ZASTRZELONY PODCZAS AKCJI.
MARIAN WINDAK 1924 – 1946	PSEUDONIM„SOWA”SYN ANTONIEGO I FRANCISZKI, URODZONY W ŁAGIEWNIKACH. ROLNIK. W CZASIE OKUPACJI ŻOŁNIERZ PLUTONU „69” ARMII KRAJOWEJ W ŁAGIEWNIKACH. PO WOJNIE CZŁONEK ORGANIZACJI WOLNOŚĆ I NIEPODLEGŁOŚĆ. ZGINĄŁ JAKO ŻOŁNIERZ NA POSTERUNKU W LASKACH W 1946 R. ZOSTAŁ POCHOWANY W OPATOWIE.

CMENTARZE W ŁAGIEWNIKACH

  1. Cmentarz wewnętrzny zakonny Sióstr Bożego Miłosierdzia przy ul. S. Faustyny 3/9 , obejmuje obszar ok. 600 m2. Od 1890 roku pochowano około 185 sióstr zakonnych mieszkających w klasztorze i 3 rodziny z Łagiewnik.

 2. Cmentarz wojenny z I wojny światowej nr 384 przy ul. S.Faustyny 11, na którym pochowano 267 żołnierzy ze szpitala epidemiologicznego mieszczącego się u sióstr zakonnych.

 3. Cmentarz komunalny w Łagiewnikach przy ul. Wspólnej 42 przy granicy z Wolą Duchacką z 1928 roku, przeznaczony dla mieszkańców Łagiewnik i Woli Duchackiej. Ówczesny wójt gminy Łagiewniki - Karol Wardas wraz z właścicielem pałacu w Łagiewnikach – Mieczysławem Groyeckim, z funduszu gminy Łagiewniki i Wola Duchacka, zakupili teren znajdujący się po stronie Łagiewnik - około 2 ha przy ul. Wspólnej, od Jana Gruszeckiego - mieszkańca Woli Duchackiej – przeznaczając ten teren pod cmentarz katolicki. Na cmentarzu tym, będącym obecnie pod Zarządem Cmentarzy Komunalnych, z inicjatywy mieszkańców Łagiewnik i Woli Duchackiej, w 1992 roku wybudowano Krzyż Katyński – upamiętniający pamięć ofiar Katynia i innych miejsc walki i męczeństwa narodu polskiego.

 4. Cmentarz choleryczny na wzgórzu Dąbrówka w Łagiewnikach - stał tam krzyż z datą 1873 r. – z dala od wsi/często panowała tutaj epidemia cholery/.Kopanie gliny i piasku dla potrzeb cegielni, spowodowało osunięcie się gruntu i odsłonięcie szczątków ludzkich. Gdy  powstało tu w latach 60-tych wysypisko śmieci, krzyż uległ zniszczeniu. Nowy krzyż postawiono – po wybudowaniu ulicy Turowicza – obok nowej drogi – w pobliżu dawnego cmentarza.

 5. Cmentarz na pagórku - znajdował się prawdopodobnie po wschodniej stronie ul. Fredry / naprzeciw szkoły /, gdzie stała figurka św. Floriana, którą przeniesiono na skraj ul. Fredry, chowając pod nią odnalezione w miejscu cmentarza cholerycznego – szczątki ludzkie.

SPORT W ŁAGIEWNIKACH

 W 1928 roku z inicjatywy działaczy sportowych Łagiewnik dokonano rejestracji klubu „Łagiewianka” w KOZPN. Pierwszym jej prezesem był Tadeusz Motarski – mieszkaniec Łagiewnik, dyrektor Szkoły im. T. Kościuszki w Podgórzu. Początki były bardzo trudne. Brakowało sprzętu, strojów. Boisko miało znaczne nachylenie w kierunku południowym. Ale entuzjazm młodzieży i działaczy sportowych był olbrzymi. Początkowo działały trzy drużyny piłkarskie. Po jakimś czasie w klubie zaczęła funkcjonować sekcja kolarska i lekkoatletyczna.

Rozwój działalności sportowej przerwały działania wojenne. We wrześniu 1943 roku na boisku „Łagiewianki” odbył się jubileuszowy turniej piłkarski z okazji 15-lecia klubu. W turnieju udział wzięły: „Cracovia”, „Garbarnia”, „Wisła” i „Łagiewianka”. Turniej wygrała „Wisła”. Najwybitniejszym piłkarzem tamtych lat był Tadeusz Parpan /1919 -1990/, mieszkaniec Łagiewnik, żołnierz AK W 1941 roku przeszedł z „Łagiewianki”do„Cracovii”. W latach 1945-50 T.Parpan 20-krotnie występował w reprezentacji kraju a po czwartym meczu otrzymał funkcję kapitana reprezentacji. W barwach „Cracovii” rozegrał 220 meczów.

Z inicjatywy Łagiewnickiego Towarzystwa Kulturalnego, Zarząd KS „Armatura” /dawniej „Łagiewianka”/ w czerwcu 1999 roku podjął uchwałę o nadaniu boisku sportowemu przy ul. Chmielnej w Krakowie imienia Tadeusza Parpana. W październiku 1999 roku odsłonięto na tymże boisku piękny obelisk z tablicą pamiątkową, upamiętniającą tego wspaniałego Człowieka, Piłkarza i Patriotę. Odtąd rokrocznie, w październiku, w dniu imienin Tadeusza, spotykają się w tym miejscu członkowie Towarzystwa, Rodzina T. Parpana, działacze i zawodnicy KS. „Armatura”, by złożyć kwiaty, zapalić znicze i wspomnieć tego legendarnego sportowca. W dniu 28 X 2010 roku ŁTK zorganizowało turniej piłkarski dla szkół podstawowych dla uczczenia właśnie Tadeusza Parpana.

Klub Sportowy „Armatura” przy ul. Chmielnej, pomimo różnych trudności organizacyjnych, prowadzi sekcje piłki nożnej w drużynach seniorów, juniorów, trampkarzy, trampkarzy młodszych, orlików i oldboyów. Prezesem klubu jest od wielu lat  Pan Jan Iżewski.